Τ1
Συναισθηματική Φροντίδα για τον Εαυτό μας και τους Άλλους
Ένας Χώρος Φροντίδας
Σύντομη περιγραφή
Καθώς το μάθημα BRIDGES στοχεύει στον εντοπισμό μορφών δομικής και επιστημολογικής βίας που βασίζονται στον ρατσισμό και την αποικιοκρατία στα ΑΕΙ, θα θέλαμε να προσφέρουμε έναν χώρο συνειδητοποίησης που αναγνωρίζει τις ετερογενείς εμπειρίες των συμμετεχόντων με διαφορετικές μορφές βίας στο παρελθόν και το παρόν τους. Ως εκ τούτου, είναι ευθύνη μας να είμαστε προσεκτικοί για να παράγουμε καταστάσεις και χώρους ασφάλειας. Αυτός ο χώρος είναι επομένως ένας χώρος θεραπείας του εαυτού –και της κοινότητας. Ο χώρος φροντίδας θα παρέχει στους συμμετέχοντες –τόσο σε μαθητές όσο και σε διαμεσολαβητές– ένα παράδειγμα για να ανταλλάξουν και να μοιραστούν σε μια συναισθηματική διάσταση τα αποτελέσματα που έχει το μάθημα BIDGES στο σώμα, τα συναισθήματα, το μυαλό και το πνεύμα τους – θετικά και ενδεχομένως και τα κάποια επιβλαβή. Επιπλέον, αυτή η αυτό-οργανωμένη ενότητα μαθημάτων θα πρέπει να προσφέρει έναν χώρο προβληματισμού και ανταλλαγής σχετικά με τις προοπτικές, τις συναντήσεις και τα μελλοντικά οράματα των συμμετεχόντων.
Η παράλληλη ενότητα μαθημάτων νοείται ως ένας αυτο-οργανωμένος, προσβάσιμος και ασφαλής χώρος που έχει συγχρονικά και ασύγχρονα στοιχεία κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Ως συγχρονισμένα προγραμματισμένα στοιχεία θα υπάρξει μία ομαδική συνεδρίαση στο τέλος της πρώτης εβδομάδας. Ωστόσο, οι πτυχές αυτού του χώρου φροντίδας, η λειτουργία του και ο σκοπός του, θα πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη στον πρώτο εισαγωγικό γύρο του μαθήματος, προκειμένου να εντοπιστούν οι εθελοντές που θέλουν να υποστηρίξουν τον χώρο της φροντίδας. Ο ασφαλής χώρος θα πρέπει να είναι ανοιχτός κατά τη διάρκεια του μαθήματος και να προσφέρει ένα καταφύγιο για όσους αισθάνονται ότι χρειάζεται να μιλήσουν περαιτέρω ή να μοιραστούν συγκεκριμένα σημεία ή σκέψεις. Μπορούν να συναντηθούν ανεξάρτητα σε μικρές ομάδες αλλά και να ζητήσουν από έναν από τους διοργανωτές να τους συνοδεύσει σε περίπτωση που αναζητήσουν υποστήριξη.
Στόχοι
Αυτή η αυτόνομη και αυτό-οργανωμένη παράλληλη ενότητα μαθημάτων θα πρέπει να παρέχει έναν χώρο:
- όπου μπορούμε να ανταλλάξουμε στρατηγικές για το πώς να προστατευθούμε και να αναπτύξουμε δομές υποστήριξης ο ένας για τον άλλον (συνεχώς, σε εθελοντική και ατομική βάση),
- όπου μπορούμε να μιλήσουμε για καταστάσεις κατά τη διάρκεια του μαθήματος που μας έκαναν να νιώθουμε ευάλωτοι ή καταστάσεις όπου συνειδητοποιήσαμε τη δύναμή μας (συνεχώς, σε εθελοντική και ατομική βάση),
- να εφαρμόσουμε στην πράξη την αλληλεγγύη και να μάθουμε ο ένας από τον άλλον και να δημιουργήσουμε δεσμούς για να δυναμώσουμε ο ένας τον άλλον αντί να αγωνιζόμαστε μόνοι (συνεχώς, σε εθελοντική και ατομική βάση, και ως κοινή άσκηση κατά τη διάρκεια της συνεδρίας με συντονισμό),
- και τέλος, όπου μπορούμε να αναλογιστούμε τις εμπειρίες και τα οράματα της συλλογικής οργάνωσης (στην τελική συντονισμένη συνεδρία· έτσι, αυτός ο χώρος συνδέεται με το εργαλείο αντίστασης ΜΜΦΑ)
Διαδικασία
- 30 λεπτά στην αρχή του μαθήματος,
- 60 λεπτά στο τέλος της πρώτης εβδομάδας (μετά την οριστικοποίηση του 40-50% της ύλης), συν
- 30 λεπτά κατά την αξιολόγηση
- πρόσθετες ασύγχρονες αυτοοργανωμένες συναντήσεις σύμφωνα με τις ανάγκες των συμμετεχόντων
Η παράλληλη ενότητα μαθημάτων νοείται ως ένας αυτο-οργανωμένος και ασφαλής χώρος που έχει συγχρονισμένα και ασύγχρονα στοιχεία κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Ως συγχρονικό στοιχείο θα υπάρχει μία ομαδική συνεδρία, συν τη συμπερίληψη μικρών συνεδριών στην εισαγωγή και την αξιολόγηση. Τα ασύγχρονα στοιχεία αποτελούνται από το φυσικό χώρο όπου μπορούν να πραγματοποιηθούν εθελοντικές συναντήσεις σε μικρές ομάδες ή οι συμμετέχοντες έχουν επίσης την επιλογή να αποδεσμευτούν από την ομάδα για να ξεκουραστούν ή να προβληματιστούν.
Προετοιμασία - Πριν την έναρξη του μαθήματος
- Οι συμμετέχοντες καλούνται εκ των προτέρων να «φέρουν μαζί τους» στην πρώτη συνάντηση γνωριμίας του μαθήματος κάτι που μπορεί να δώσει σε αυτούς και σε άλλους παρηγοριά, που τους παρακινεί και τους καθησυχάζει και να αφήσουν αυτό το στοιχείο στον χώρο της φροντίδας κατά τη διάρκεια του μαθήματος (π.χ. μια κουβέρτα, ένα βιβλίο, μια εικόνα, ένα συγκεκριμένο φαγητό κ.λπ.). Με αυτόν τον τρόπο, η διαδικασία σχεδιασμού του Χώρου Φροντίδας από κοινού γίνεται από μόνη της μια εμπειρία ανταλλαγής και φροντίδας – επίσης εάν κάποιοι μπορεί να μην συμμετέχουν στη γενική συνέλευση ή σε συναντήσεις μικρών ομάδων.
- Πριν από το μάθημα, θα πρέπει να παρουσιαστεί η έννοια του Χώρου Φροντίδας και οι συμμετέχοντες θα πρέπει να προσκληθούν να προσφερθούν εθελοντικά ως πιθανοί συντονιστές του χώρου αυτού.
Κατά τη διάρκεια του μαθήματος
- Στη συνάντηση παρουσίασης του μαθήματος θα παρουσιαστεί η έννοια του Χώρου Φροντίδας.
- Σημείωση: Στην αρχή του μαθήματος θα συνιστούσαμε να προσφέρετε έναν χώρο για τη συλλογή «κανόνων επαφής» (π.χ. σχετικά με την ατμόσφαιρα, τους κανόνες δέσμευσης, τους τρόπους αλληλοϋποστήριξης, τους όρους ενεργοποίησης και τις ασφαλείς λέξεις, κ.λπ.). Θα πρέπει να ορίσουμε από κοινού τρόπους απευθυνόμενοι ο ένας στον άλλον (π.χ. αντωνυμίες, ονόματα, φύλο, κ.λπ.) τα πρέπει και τα μη της από κοινού μας αλληλεπίδρασης, ώστε να βεβαιωθούμε ότι κανείς δεν αισθάνεται διάκριση. Στη συνέχεια, αυτό θα ήταν μέρος μιας ευρύτερης ομαδικής σύμβασης σχετικά με τον τρόπο συνεργασίας και αντιμετώπισης προβλημάτων και οι προτάσεις για αυτό θα μπορούσαν να ληφθούν υπόψη κατά τη διάρκεια ολόκληρης της εκδήλωσης. Στη συνεδρία καλωσορίσματος, οι συμμετέχοντες μπορούν επίσης να υπενθυμίσουν τη δυνατότητα να μοιραστούν με τους συναδέλφους τους ορισμένα προσωπικά αντικείμενα που ενισχύουν την ευημερία τους για περαιτέρω ανταλλαγή (δείτε παρακάτω για περισσότερες πληροφορίες).
- Στη συγχρονική συνάντηση (εθελοντική συμμετοχή), θα προσφερθεί ένας χώρος συλλογικού προβληματισμού για τη συναισθηματική διάσταση των επιπτώσεων που έχει το μάθημα BRIDGES στο σώμα, στα συναισθήματα, στο μυαλό και στο πνεύμα τους.
- Στο τέλος του μαθήματος, ο χώρος θα έχει τη δυνατότητα να προσφέρει στη συλλογική αξιολόγηση του μαθήματος ένα συναισθηματικό απολογισμό. Τι επηρέασε την προσωπική και συναισθηματική μου ευεξία και σταθερότητα; Τι μου έδωσε δύναμη; Τι έχουμε κάνει από κοινού συμπαραγωγή; Ποιες συνδέσεις έχω κάνει και τι με έχει εμπνεύσει; Η ιδέα είναι να εγκαταλείψουμε την πορεία με θετικό και ενδυναμωμένο τρόπο με έναν φεμινιστικό και αποαποικιοποιητικό ορίζοντα για αλλαγή.
Ασύγχρονα στοιχεία
- Κατά τη διάρκεια του μαθήματος, η αίθουσα μπορεί να γεμίσει με περιεχόμενο που μας ενέπνευσε, μας ενίσχυσε και μας υποστήριξε ή/και που συνδέεται με στιγμές ή θέματα που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια των άλλων μαθημάτων. Έτσι, είναι και χώρος δημιουργίας και προσφέρει μια μεταμορφωτική διάσταση θεραπείας.
- Οι συμμετέχοντες μπορούν να συναντηθούν αυθόρμητα με ή χωρίς συντονιστή (εάν επιθυμούν να συνοδεύονται, θα πρέπει να ζητήσουν από τον/τους υπεύθυνο συντονιστή/ες πριν από τη συνάντηση να διασφαλίσουν τη διαθεσιμότητα ή/και να συμφωνήσουν για την ώρα της συνάντησης).
Απαραίτητα υλικά και εργαλεία
Οι συμμετέχοντες καλούνται εκ των προτέρων να «φέρουν μαζί τους» στο μάθημα κάτι που μπορεί να δώσει σε αυτούς και σε άλλους άνεση, που τους παρακινεί και τους καθησυχάζει, και να αφήσουν αυτό το στοιχείο Χώρος Φροντίδας κατά τη διάρκεια του μαθήματος.
Αναμενόμενα αποτελέσματα
Θα βελτιώσει τόσο την άνεση, την αλληλεγγύη, τη δέσμευση και τη δικτύωση μεταξύ των συμμετεχόντων. Ενώ ορισμένοι μπορεί σχεδόν αμέσως να εντοπίσουν στο μάθημα εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιήσουν για την καλύτερη προστασία και/ή για να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να διαλύσουν αυτές τις μορφές βίας, σε άλλους η αντιπαράθεση, η ορατότητα και η άρθρωση αυτών των μορφών βίας μπορεί να πυροδοτήσουν απροσδόκητες τραυματικές αντιδράσεις σε ευάλωτες καταστάσεις που προσπάθησαν να αγνοήσουν στο παρελθόν. Το εργαλείο μας Νεοφιλελεύθερη Συμμόρφωση (βλ. Εργαλειοθήκη BRIDGES) προσφέρει κάποια εισαγωγή σε αυτήν την κατάσταση του νου και της ψυχής. Ταυτόχρονα εκτιμά και προσφέρει στρατηγικές αυτοπροστασίας. Ωστόσο, ένας αυτό-οργανωμένος χώρος μπορεί να προσφέρει την προστιθέμενη αξία της αλληλεγγύης και της συμμαχίας για την αντιμετώπιση των ατομικών δυσκολιών χτίζοντας έναν συλλογικό χώρο. Επίσης, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι, παρά όλες τις προσπάθειες, μια σκόπιμη αλληλεπίδραση μεταξύ των συμμετεχόντων και των διευκολυντών σε ένα μετα-αποικιακό πλαίσιο είναι πάντα ενσωματωμένη στην αποικιοκρατία, και επομένως είναι επιρρεπής στην αναπαραγωγή ασυνείδητα συγκεκριμένων μορφών επιστημικής, δομικής, πολιτιστικής και ψυχολογικής βίας.