ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Αυτό το εργαλείο προάγει τον κριτικό προβληματισμό σχετικά με τις διαδικασίες διαφοροποίησης μεταξύ «σημαδεμένης ετερότητας» και «μη χαρακτηρισμένης ομοιότητας», η οποία συχνά είναι «λευκότητα». Ο χαρακτήρας της ταυτότητας προσεγγίζεται ως ταυτόχρονα εξωγενής και ενδογενής.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι κατανόησης της ταυτότητας. Θα μπορούσαμε, π.χ., να φανταστούμε ότι έχει δύο πλευρές, όπως ένα νόμισμα, ή ότι λειτουργεί σαν διάλογος, αλλάζοντας μεταξύ δύο πόλων.

Από τη μία πλευρά, η ταυτότητα είναι κάτι που μας δίνεται. Μας χαρακτηρίζουν συνεχώς ορισμένες ετικέτες που είναι επίσης σε ιεραρχική σχέση με άλλες. Η ταυτότητα δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς ιεραρχίες, διασχίζουμε συστήματα ισχύος που θέτουν ορισμένα όρια για εμάς. Η παράβαση αυτών των ορίων συχνά τιμωρείται: συνεπάγεται κάποιον πόνο ή, τουλάχιστον, μια επιπλέον διαχείριση των ορίων. Τοποθετώντας τον εαυτό μου εντός ορίων μπορεί να σημαίνει ότι κάτι χάνεται, για παράδειγμα, αυτό που ήμουν στο παρελθόν. Χάνεται μια εικόνα που κάποτε ήταν σημαντική. Ωστόσο, μπορεί επίσης να περιλαμβάνει ένα όφελος, καθώς η ταυτότητα μπορεί να είναι ένα ασφαλές μέρος, ένα μέρος από το οποίο μπορώ να άρθρωσω πολιτικές διεκδικήσεις.

Αυτό μας οδηγεί στην άλλη πλευρά της ταυτότητας: υπάρχουν στιγμές που κάποια μπορεί να επιλέξει να υιοθετήσει μια ταυτότητα, είτε επειδή της δίνει ένα όραμα για τον εαυτό του που της αρέσει, είτε επειδή της επιτρέπει να κάνει ορισμένα πράγματα σε συλλογικό επίπεδο (π.χ., όπως με τις κατηγορίες «γυναίκα», «οικιακή βοηθός/φροντίστρια» ή «μετανάστρια»). Έτσι, στην ταυτότητα υπάρχει επίσης η αντιπροσώπευση και η ικανότητα μεταμόρφωσης.

Η ταυτότητα βρίσκεται λοιπόν ανάμεσα σε αυτούς τους δύο πόλους: αυτόν που μας δίνεται και αυτόν που επιλέγουμε να υιοθετήσουμε, αυτόν που μας περιορίζει, και αυτόν που μας δίνει τη δυνατότητα να κάνουμε ορισμένα πράγματα. Με αυτή την έννοια, η ταυτότητα δεν είναι ποτέ κάτι στατικό, αλλά είναι κάτι που συνεχώς χτίζεται, μέσω ορισμένων τρόπων αντίληψης και ύπαρξης στον κόσμο.